Πύργος

Ο Πύργος ανήκε στην περιοχή του Καστροβαλά. Έτσι ονομάζονταν όλα τα χωριά της περιοχής από τη γέφυρα της Σκοτεινής και βόρεια, εκτός από την Κύμη. Ο Πύργος είναι από τα παλαιότερα χωριά της περιοχής. Πέρα από το γεγονός ότι αποτελεί το φυσικό κέντρο που κάλυπτε ο “Καστροβαλάς”, θα πρέπει να ήταν και διοικητικό κέντρο την περίοδο της τουρκικής κατοχής, καθότι αριθμούσε κοντά στις 70 οικογένειες Τούρκων.

Στον Πύργο διέμενε Τούρκος στρατιωτικός διοικητής με τη φρουρά του και επίσης εβδομήντα οικογένειες Τούρκων, που έκτισαν τζαμί, πριν από την επανάσταση, στην κορυφή του λόφου, αφού γκρέμισαν οχυρό πύργο της κλασικής εποχής. Το τζαμί, καθώς και ο βενετσιάνικος πύργος γκρεμίστηκαν το 1884 από τους κατοίκους, για να οικοδομηθεί με τα δομικά υλικά τους ο ναός της Παναγίας.

Ο οικισμός του Πάνω Πύργου είναι χτισμένος στη κορυφή του λόφου, όπου και υπήρχε οχυρωματικός πύργος. Η περιοχή είναι πλούσια σε παλαιοντολογικό υλικό και έχει προαναγγελθεί η ίδρυση  Παλαιοντολογικού Μουσείου στον Πάνω Πύργο και συγκεκριμένα στο παλιό αρχοντικό “Χρυσανθόπουλου”.

Το χωριό Πύργος είναι το φυσικό κέντρο του Καστροβαλά .Είναι ένας όμορφος οικισμός στην κορυφή καταπράσινου λόφου,   νοτιοδυτικά της Κύμης. Ένα απέραντο δάσος από ελαιόδενδρα περιβάλλει τον οικισμό. Ο Πύργος γνώρισε μεγάλη ακμή, όταν λειτουργούσαν τα λιγνιτωρυχεία στο Έντζι. Έφτανε τους 800 κατοίκους το 1940 ενώ πλέον είναι 259.

Ανάμεσα στα παραδοσιακά του σπίτια, ξεχωρίζει το αρχοντικό του Χρυσανθόπουλου, όπου λειτουργεί το παράρτημα του Λαογραφικού Μουσείου Κύμης, με τη συλλογή του λαϊκού καλλιτέχνη του 19ου αιώνα Σωτήρη Χρυσανθόπουλου. Ο οικισμός υπάχθηκε το 1836 μαζί με τους οικισμούς του Καστροβαλά στο Δήμο Κοτυλαίων, όπου και παρέμεινε μέχρι το 1912.

Ο οικισμός φέρεται να ονομάστηκε έτσι από το μεσαιωνικό πύργο( ο οποίος γκρεμίστηκε το 1880 ), που ήταν κτισμένος στην κορυφή του λόφου και δέσποζε του οικισμού. Στην περίοδο της Ενετοκρατίας  πρέπει να ήταν έδρα του τοπικού άρχοντα.

Ο οικισμός Καλλιανοί βρίσκεται νοτιοδυτικά της Κύμης και ανήκει στο τοπικό διαμέρισμα Πύργου , με 20 κατοίκους.Βρίσκεται  στον κεντρικό δρόμο Ταξιαρχών-Κύμης, ανατολικά του Πύργου.  Γραφικός οικισμός που αναπτύσσεται με ραχοκοκαλιά τον δρόμο και αποτελείται από μερικά καλά συντηρημένα σπίτια. Μικρός και χαριτωμένος με τάσεις νέας δόμησης.

Η Τοπική Κοινότητα Πύργου (σε   κατάταξη από το μεγαλύτερο προς το  μικρότερο) είναι η  37η με πληθυσμό  279 κατοίκων στο Δήμο Κύμης – Αλιβερίου και 45η από πλευράς έκτασης,   με 2.175 στρέμματα.